Zabezpieczenia przeciwpożarowe kominów

Odpowiednie zabezpieczenia przeciwpożarowe kominów są niezbędne dla bezpieczeństwa użytkowników budynków, ochrony konstrukcji oraz minimalizowania ryzyka pożaru. Niewłaściwie zaprojektowane, wykonane lub zaniedbane systemy kominowe mogą prowadzić do poważnych zagrożeń, takich jak pożar sadzy, przegrzanie elementów budynku, ulatnianie się tlenku węgla czy nawet wybuch gazów palnych.

Wymogi w zakresie zabezpieczeń kominowych wynikają z przepisów prawa budowlanego oraz norm przeciwpożarowych. W Polsce obowiązują m.in.:

• Prawo budowlane – określa obowiązki właścicieli i zarządców budynków w zakresie utrzymania przewodów kominowych.
• Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – zawiera wymagania dotyczące lokalizacji, konstrukcji i odległości od materiałów palnych.
• Normy europejskie (PN-EN 1443, PN-EN 13063, PN-EN 1856) – określają parametry kominów, materiały, odporność ogniową oraz wymogi w zakresie eksploatacji.

Izolacja i materiały ognioodporne

Jednym z kluczowych elementów ochrony przeciwpożarowej jest odpowiednie dobranie materiałów i ich termiczna izolacja. W tym celu zabezpieczenia budynku stosuje się:

• Izolację przewodów kominowych (np. wełna mineralna)
• Wkłady kominowe ze stali kwasoodpornej lub ceramiki
• Systemy kominowe o odpowiedniej klasie odporności ogniowej (różne normy takie jak: PN-EN 1443, El 60, El 120)

Zapobieganie pożarowi sadzy 

Nagromadzona sadza w przewodzie kominowym może zapalić się przy temperaturze ok. 500-700°C, a podczas spalania osiąga nawet 1200°C, co stanowi poważne zagrożenie dla konstrukcji budynku. Aby tego uniknąć, należy:

• Regularnie czyścić przewody kominowe - częstotliwość zależy od rodzaju paliwa
• Stosować odpowiednie paliwa - mokre drewno lub węgiel słabej jakości powodują osadzanie się sadzy
• Unikać gwałtownego ochładzania spalin - może to powodować kondensację i osadzanie się sadzy

Kontrola i konserwacja kominów

Regularna kontrola przewodów kominowych jest obowiązkowa i ma na celu wykrycie ewentualnych nieszczelności, uszkodzeń oraz zanieczyszczeń mogących prowadzić do zagrożenia pożarowego lub zatrucia tlenkiem węgla.

Obowiązkowo należy raz w roku wykonać przegląd komina. Dodatkowo w zależności od paliwa zaleca się czyszczenie:

• Dwa razy w roku jeśli komin jest na paliwa ciekłe (gaz, olej)
• Cztery razy w roku jeśli komin jest na paliwa stałe (drewno, węgiel)

Dodatkowe elementy zabezpieczenia przeciwpożarowego:

Kratki i drzwiczki rewizyjne - Każdy komin powinien być wyposażony w otwory rewizyjne, które umożliwiają inspekcje i czyszczenie przewodów kominowych. Ich brak może prowadzić do nagromadzenia się sadzy, a w konsekwencji - pożaru komina.

Zabezpieczenia przed cofnięciem - w budynkach wielorodzinnych oraz kotłowniach stosuje się systemy zapobiegające cofaniu się spalin do pomieszczeń, np.:

• Zawory zwrotne
• Czujniki tlenku węgla (czadu)
• Systemy różnicowania ciśnień
• Wentylacja mechaniczna z kontrolną ciśnień
• Deflektory kominowe
• Separatory spalin w systemach kaskadowych